Od Wydawcy i Autorów
W ostatnich latach zrodziła się moda na tworzenie tematycznych szlaków poświęconych różnorodnej problematyce. Pierwszym takim szlakiem pod Giewontem był Szlak Zamoyskiego (2013), wielkiego polskiego patrioty i dobroczyńcy. Rok później, z inicjatywy Muzeum Tatrzańskiego im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, przy współpracy Biura Promocji Zakopanego i Urzędu Miasta Zakopane, powstał Szlak Stylu Zakopiańskiego, pierwszego polskiego stylu narodowego w architekturze i sztuce użytkowej. Przy okazji pracy nad tym projektem stwierdziliśmy, że warto stworzyć podobny szlak wiodący śladami zasłużonych mieszkańców Zakopanego, by przypomnieć tych znanych i przywrócić pamięć o tych zapomnianych.
Osób wartych upamiętnienia jest mnóstwo, wystarczy choćby przejrzeć zakopiańskie publikacje Macieja Pinkwarta i Lidii Długołęckiej-Pinkwart (Zakopane od A do Z, Warszawa 1994; Zakopane. Przewodnik historyczny, Warszawa 1988 i wydania następne) czy materiał biograficzny zawarty w Wielkiej encyklopedii tatrzańskiej Zofii Radwańskiej-Paryskiej i Witolda H. Paryskiego (Poronin 1995). Są to zarówno górale z dziada pradziada, jak i przedstawiciele napływowej inteligencji.
Wybór był niezwykle trudny, dlatego postanowiliśmy ograniczyć listę do osób mieszkających w Zakopanem, a urodzonych w XIX wieku. Należy podkreślić, że chodzi o osoby mieszkające w Zakopanem na stałe przynajmniej przez kilka lat i zasłużone dla rozwoju miasta, kultury regionu, czy szerzej, kultury polskiej. I tak w ich gronie znaleźli się m.in. święty Brat Albert, Klemens Bachleda, Stanisław Barabasz, Tytus Chałubiński, doktor Andrzej Chramiec, Jan Krzeptowski Sabała, ksiądz Józef Stolarczyk czy Witkiewiczowie ‒ ojciec i syn.
Chcemy jednak, by nasz szlak przypominał także postacie mniej znane, choć nie mniej zasłużone dla miasta, takie jak np. rodzina Homolacsów, Dyonizy Bek, Bronisław Chwistek, Maria i Bronisław Dembowscy, Maria (Dziudzia) Witkiewiczówna, Mieczysław Limanowski, Ferdynand Rabowski, Klara Jelska czy Juliusz Zborowski.
Aby ułatwić Państwu wybór interesującej ich tematyki, podzieliliśmy opisywane postacie według tego, czym się zajmowały (architekci, artyści, pisarze, lekarze, sportowcy itp.), można też jednak wędrować po Zakopanem szlakiem konkretnej osoby lub odwiedzać miejsca związane z różnymi osobistościami.
Autorką logo Szlaku Znakomitych Zakopiańczyków jest Anna Schumacher, projektantka logo Szlaku Stylu Zakopiańskiego. Znak przedstawia konturowo Jana Krzeptowskiego Sabałę z małym Stasiem Witkiewiczem ‒ wszak do rozwoju naszego miasta przyczynili się w równym stopniu jego rdzenni mieszkańcy, goście je odwiedzający i przybysze z Polski, którzy, uwiedzeni jego urokiem, zdecydowali się zamieszkać w nim na stałe.
Zdajemy sobie oczywiście sprawę, że każdy wybór jest subiektywny i – czy to z braku miejsca w przewodniku, czy z powodu przeoczenia, co prosimy nam wybaczyć – na naszym szlaku może kogoś zabraknąć. Tym z Państwa, którzy poczują niedosyt, dedykujemy obszerną bibliografię, która będzie przydatna w pogłębieniu wiedzy na temat poszczególnych osób, a także pozwoli poznać te, których zabrakło w naszym przewodniku.
Zapraszamy do wędrówki…
