Ważniejsze miejsca: willa „Opolanka” przy ul. Tetmajera – muzeum pisarza, oddział Muzeum Tatrzańskiego; grób na Starym Cmentarzu przy ulicy Kościeliskiej
Bibliografia: Krupa M., 2015; Urbanek M., 2017. [MK]
Urodził się 8 stycznia 1884 roku w Stryju. Studiował we Lwowie, w czasie pierwszej wojny światowej mieszkał w Kijowie, po wojnie przeniósł się z żoną do Warszawy, gdzie rozpoczął współpracę z kilkoma tytułami prasowymi.
Pierwsza żona pisarza, Emilia, chorowała na płuca i w związku z tym Makuszyńscy zaczęli regularnie bywać w Zakopanem, początkowo zimą, a później także latem. Od 1923 roku Makuszyński współpracował z prasą zakopiańską, publikował w „Gazecie Zakopiańskiej”, „Głosie Zakopiańskim”, pismach „Zakopane”, „Zakopane i Tatry” oraz „Młody Taternik”. W 1926 roku Emilia Makuszyńska zmarła na gruźlicę.
30 sierpnia 1927 roku pisarz ożenił się powtórnie, a jego wybranką została śpiewaczka Janina Gluzińska, córka profesora medycyny Uniwersytetu Lwowskiego, Antoniego Gluzińskiego. Jego teść był właścicielem willi Ustronie w Zakopanem przy ulicy Sienkiewicza. To tam Makuszyński napisał w 1928 roku swoją słynną powieść O dwóch takich, co ukradli księżyc. W tym właśnie domu rozgrywa się akcja jednej z najpopularniejszych jego powieści Panna z mokrą głową, która ukazała się w roku 1932.
6 marca 1931 Rada Miejska nadała Kornelowi Makuszyńskiemu godność honorowego obywatela Zakopanego. Pisarz w podziękowaniu napisał do burmistrza Leopolda Winnickiego:
I bez tej wspaniałej nagrody byłbym pozostał wierny Zakopanemu do ostatka, dziś jednak jest to już moim obowiązkiem, który wypełnię uczciwie i z najwyższą radością. Na Twoje ręce, Gospodarzu Miasta, jako nowy obywatel składam ślubowanie, że od dnia dzisiejszego każda radość Zakopanego będzie moją radością, a każde jego cierpienie i jego troska będzie serdecznym moim cierpieniem i moją głęboką troską.
Kilka miesięcy później członkostwo honorowe nadał pisarzowi także Związek Podhalan. Makuszyński wspierał budowę sanatorium „Odrodzenie”, kupił i rozdał biednej góralskiej młodzieży tysiąc par nart, a już w 1930 roku odbyły się w Zakopanem pierwsze zawody narciarskie dla dzieci o Puchar Kornela Makuszyńskiego, rozgrywane pod Giewontem do dziś.
Wojnę Makuszyńscy spędzili w Warszawie. Po powstaniu warszawskim ponownie przyjechali do Zakopanego – tym razem na zawsze. Zamieszkali w willi Opolanka przy ulicy Tetmajera. Po wojnie pisarz został objęty zakazem druku, za jego życia nie ukazywały się już wznowienia jego popularnych przed laty książek dla dzieci i dorosłych.
Kornel Makuszyński umarł w biedzie 31 lipca 1953 roku. 3 sierpnia spoczął na Pęksowym Brzyzku, a pożegnali go Roman Brandstaetter, Adam Pach i ksiądz Jan Tobolak, zakopiański dziekan. Dzięki staraniom żony w ich wspólnym mieszkaniu powstało muzeum biograficzne Kornela Makuszyńskiego, które dziś jest oddziałem Muzeum Tatrzańskiego. Janina Gluzińska-Makuszyńska umarła w Zakopanem w 1972 roku i spoczęła obok męża na Pęksowym Brzyzku.
