Ważniejsze miejsca: dom rodzinny na Gładkiem, grób na Starym Cmentarzu przy ulicy Kościeliskiej.

Bibliografia: Paczkowski A. [red.], 1973; Zdebski J., 1986; Długołęcka-Pinkwart L., Pinkwart M., 1994; Radwańska-Paryska Z., Paryski W.H., 1995; Białas W., 2005; Pinkwart M., 2007. [MK]

Urodził się 2 lutego 1887 roku w Zakopanem. Przewodnik i ratownik górski. Przewodnikiem tatrzańskim został w roku 1906, a w pięć lat później uzyskał pierwszą klasę przewodnicką.  W 1907 roku jako pierwszy góral i pierwszy przewodnik tatrzański ukończył kurs jazdy na nartach; był jednym z pierwszych przewodników prowadzących turystów w Tatry także zimą. Był w gronie pierwszych zaprzysiężonych ratowników TOPR, uczestniczył w 41 wyprawach ratunkowych, w tym tych najsłynniejszych: po Mieczysława Karłowicza, Klemensa Bachledę, Wincentego Birkenmajera, po rosyjskich partyzantów do Doliny Zuberskiej.

Wystąpił w filmie fabularnym Andrzeja Munka Błękitny krzyż, opowiadającym o tej ostatniej wyprawie i filmie dokumentalnym Śladami Byrcynowych wspominków. W czasie pierwszej wojny światowej służył w armii austriackiej, z rosyjskiej niewoli wrócił dopiero w 1921 roku.

Zmarł w Zakopanem 20 września 1967 roku. Pochowany na Starym Cmentarzu. Jego najstarszym synem był Stanisław Gąsienica-Byrcyn młodszy (1911–1991), baca i poeta ludowy, najmłodszym zaś Kazimierz (ur. 1942) wybitny ratownik i przewodnik tatrzański. Jego wnukiem jest leśnik i były dyrektor TPN Wojciech Gąsienica-Byrcyn (ur. 1948).

Galeria zdjęć